Θεατής: "Προδοσία" του Χάρολντ Πίντερ στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Νίκος Ρουμπής

 

Η ιστορία αρχικά καταπιάνεται με την παράνομη σχέση που διατηρεί μια γυναίκα με τον καλύτερο φίλο του συζύγου της. Η ζωή και οι περιπέτειες των τριών ηρώων ξεδιπλώνονται μέσα από μικρές, σύντομες σκηνές (χαρακτηριστικό γνώρισμα του Πίντερ) με μια πρωτοτυπία: ενώ αναμένουμε την έναρξη ενός παθιασμένου, απαγορευμένου έρωτα, η δράση αρχίζει με την κατάληξή του. 

Η ιστορία παρουσιάζεται με αντιστραμμένη χρονική εξέλιξη: το τέλος μιας παράνομης αγάπης, τα καταληκτικά παγερά αισθήματα λειτουργούν ως αφετηρία για ένα ταξίδι στο παρελθόν, εξελίσσουν την ιστορία και την κορυφώνουν μέσα από ένα λεπτό πέπλο ειρωνείας εκεί από όπου ξεκίνησε, στο πρώτο σκίρτημα. Στόχος του συγγραφέα δεν είναι να μιλήσει για την απιστία, αλλά να φτάσει στις ρίζες της και να την κάνει μέρος μιας πιο ανοικτής απώλειας, της προδοσίας. Όλοι προδίδουν και αυτό γίνεται πιο εμφανές όσο ανατρέχουμε στο παρελθόν της ιστορίας: η γυναίκα τον άντρα, ο φίλος τον φίλο, η ερωμένη τον εραστή. 

Η έναρξη γίνεται με τη συνάντηση των πρώην εραστών δύο χρόνια μετά τη διακοπή της σχέσης τους και καταλήγει στην αρχή της δεκαετίας, στα σπάργανα του δεσμού. Παρατηρούμε σε αυτήν την πορεία τις αλλοιώσεις που επήλθαν και την εξάτμιση κάθε συναισθήματος, μέσα από στιγμές υποβόσκοντος χιούμορ. Το εγχείρημα μοιάζει με αναζήτηση αφορμών και αιτιών που οδήγησαν στην ήττα, όποια μορφή και αν έχει αυτή, σαν σε ενδοσκόπηση.

Επί της ουσίας πρόκειται για αυτοβιογραφική αναφορά του Πίντερ, με αναφορές στον χωρισμό από τη γυναίκα του και την εξωσυζυγική του σχέση με τηλεπερσόνα της εποχής. Είναι ένα έργο λόγου και λογικής, αφού μέσα από σταδιακά βήματα, χωρίς αναπάντεχα γεγονότα, «επιχειρηματολογείται» η κατάληξη της ιστορίας. Τον κύριο λόγο έχουν οι ήρωες με τα πάθη και τα παθήματά τους.

Η παράσταση

Το ιδιότυπο αυτό έργο συντροφεύει ένα ιδιαίτερο ανέβασμα που ξεφεύγει από τα οριοθετημένα πλαίσια μιας κλασικής προσέγγισης. Οι θεατές σε απόσταση αναπνοής από τους ηθοποιούς περιφέρονται μαζί τους στους χώρους του Δημοτικού Θεάτρου, μοιάζοντας να παρακολουθούν από την κλειδαρότρυπα αυτό το ταξίδι στο παρελθόν. Η συνέχεια της ιστορίας, ένα νέο σταμάτημα στο παρελθόν, σε έναν διαφορετικό χώρο του θεάτρου. 

Μπροστά στον τεράστιο καθρέφτη του ισογείου γίνεται η πρώτη γνωριμία, εκεί συναντάμε την Έμμα και τον Τζέρι απογυμνωμένους και ακάλυπτους πια από κάθε συναίσθημα. Η πορεία ανάμεσα στο παρόν και στο παρελθόν εκτυλίσσεται με φαντασία στον προθάλαμο, στη σκάλα, στο επιβλητικό φουαγιέ, για να καταλήξει εκεί όπου δόθηκε το σύνθημα της εκκίνησης: στην πλατεία της μεγάλης σκηνής και το κοινό να παρακολουθεί ως σιωπηλός και αυτόπτης μάρτυρας από τα θεωρεία. 

Το ξετύλιγμα της προδοσίας γίνεται με τρόπο ευφάνταστο, που κρατά ζωηρό ως το τέλος το ενδιαφέρον του κοινού. Η μετακίνηση στον χρόνο αποκτά διάσταση βιωματικής εμπειρίας, μετατρέπεται σε μετακίνηση στον χώρο, μετακίνηση ίσως στα ενδότερα του εσωτερικού κόσμου. Η πολλαπλή αμεσότητα που θέλησε να πετύχει με την περιπατητική διαδρομή ο Γιάννης Μόσχος είναι σίγουρα ένα από τα κερδισμένα στοιχήματα αυτής της δουλειάς.

Οι ερμηνείες

Η Μαρία Σκουλά ως Έμα, ο Νίκος Ψαρράς ως Τζέρι και ο Γιώργος Γλάστρας ως Ρόμπερτ στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων στην πρωτότυπη αυτή δραματουργική προσέγγιση. Υπηρετώντας το σύνθημα της αμεσότητας και της φαντασίας, χωρίς εξάρσεις αλλά με την αρμόζουσα δυναμική, επέτρεψαν στους θεατές να διακρίνουν τις αλλαγές στη συμπεριφορά που φέρνουν οι κάθε φορά καταστάσεις και το πέρασμα του χρόνου, οδηγώντας στην προδοσία των άλλων, των αξιών και εν τέλει του ίδιου του εαυτού.

prodosia dimotikotheatro peiraia 3

Το σύνολο

Αν και με ευσύνοπτη διάρκεια είναι μια παράσταση -ξεχωριστή πρόταση- με φαντασία, απλή (και) για όσους δεν γνωρίζουν πολλά για τον Πίντερ, χωρίς όμως να γίνεται απλοϊκή. Η μοντέρνα σύλληψη την καθιστά ενδιαφέρουσα και ευχάριστο θέαμα.

 

   

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Χώρος: Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Ηρώων Πολυτεχνείου 32, Πειραιάς 

Συγγραφέας: Χάρολντ Πίντερ 

Μετάφραση: Γιάννης Μόσχος 

Σκηνοθεσία: Γιάννης Μόσχος 

Σκηνικά: Τίνα Τζόκα 

Κοστούμια: Τίνα Τζόκα 

Χορογραφία: Ανθή Θεοφιλίδου 

Παίζουν: Γιώργος Γλάστρας, Μαρία Σκουλά, Νίκος Ψαράς 

Διάρκεια: Έως 10 Απριλίου 

Τιμές Εισιτηρίων: Γενική είσοδος 15€, φοιτητικό 10€, ΑΜΕΑ, Άνεργοι 8€ 

Rating: 4/5 

Παραστάσεις: Σάββατο 18.00 Κυριακή, Δευτέρα, Τρίτη 21.30