Πιστεύει στο προσωπικό ένστικτο και κάθε φορά το ακολουθεί. Αυτή τη φορά, το ταλαντούχο κορίτσι του θεάτρου ακολουθεί τα βήματα των ηρώων του Λέοντος Τολστόι σε ένα απο τα κορυφαία μυθιστορήματα τη παγκόσμιας λογοτεχνίας. Το δικό της πνευματικό καταφύγιο. Έτσι ονομάζει το «Πόλεμος και ειρήνη» που ανεβαίνει σε δική της σκηνοθεσία στις 18 Νοεμβρίου στο Δημοτικό θέατρο Πειραιά. Η Ιόλη Ανδρεάδημας μιλάει για τα μηνύματα του έργου, την ψυχή των ηρώων και τα αποφθέγματα του συγγραφέα.

• Πότε διάβασες για πρώτη φορά το έργο;

Το ανακάλυψα στο σπίτι μου όταν ήμουν 14 ετών. Βρήκα στη βιβλιοθήκη μας φθαρμένα βιβλία από τρεις γενιές πίσω, σε διαφορετικές εκδόσεις, διαφορετικές μεταφράσεις. Από τότε είναι το πνευματικό μου καταφύγιο.

• Τι θυμάσαι;

Τον πόλεμο ως κάτι πολύ μεγάλο. Τον έρωτα ως κάτι αδιάκοπο. Και τη ζωή σκληρή, τρυφερή και σοφή.

• Τι σου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση;

Ο τρόπος που οδηγούσε το βιβλίο την προσοχή μου στην ομορφιά της ζωής.

• Στην επόμενη ανάγνωση τι είχε αλλάξει;

Το ξαναδιάβασα στα δεκαεφτά μου. Έπειτα στα εικοσιένα. Μετά στα εικοσιεννιά. Και πάλι τώρα. Το βιβλίο κάθε φορά άλλαζε, γιατί άλλαζα εγώ.

• Πότε σκέφτηκες να το σκηνοθετήσεις;

Είναι μια επιθυμία ζωής. Από τότε που κατάλαβα ότι θέλω να γίνω σκηνοθέτης, ονειρευόμουν το ανέβασμα του.

• Ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία;

Οι ήρωες του  Τολστόι. Τόσοι πολλοί και τόσο αξιαγάπητοι. Η αποσιώπηση έστω και ενός από αυτούς, κατά τη θεατρική μεταφορά του έργου αποτελεί μεγάλη θυσία, αλλά απαραίτητη. Στο θέατρο γεννιέται μια νέα ιστορία, ευσύνοπτη. Ένα νέο κείμενο. Και από ένα σημείο και μετά λειτουργείς με καθαρό μυαλό προς την εξυπηρέτηση αυτής της νέας ιστορίας. Αυτή σου δείχνει «από μόνη της» σταδιακά τι κρατάς και τι όχι. Εκεί παίζουν μεγάλο ρόλο τα προσωπικά βιώματα, οι προσωπικές επιλογές, δηλαδή το φίλτρο του αναγνώστη – διασκευαστή. Και φυσικά η εμπειρία σε τέτοιου είδους κειμενικά εγχειρήματα.

• Η μεγαλύτερη αγωνία σου;

Η καθαρότητα της σκηνικής ιστορίας. Όχι ακριβώς ως αγωνία. Αλλά ως το μεγάλο ‘θέλω’ μου.

• Ποιος θα μπορούσε να είναι σήμερα ο στρατηγός Κουτούζωφ;

Ο στρατηγός Κουτούζωφ συμπυκνώνει αρετές που σπανίζουν στην εποχή μας. Όπως η υπομονή, η πραότητα, η ανοχή στην προσβολή, η παλικαριά, το πάθος για την ελευθερία και τη δικαιοσύνη, το βάθος σκέψης, η λακωνικότητα του λόγου. Δεν ξέρω αν υπάρχει αντίστοιχη προσωπικότητα σήμερα. 

• Εκατόν πενήντα χρόνια απο την πρώτη δημοσίευση- τι άλλαξε στο χρόνο, στα μηνύματα, στις ιδέες;

Έχουμε πάψει να προσπαθούμε να κατανοήσουμε την ανθρώπινη σκέψη και πράξη. Η διερώτηση «γιατί ο άνθρωπος κάνει αυτό ή το άλλο;» που ήταν βασική κινητήριος δύναμη στα γράμματα και στις επιστήμες του 19ου αιώνα, έχει πλέον εξατμιστεί. Φυσικά, τα μηνύματα και οι ιδέες του έργου παραμένουν αναλλοίωτες, γιατί εκκινούν από τη διάθεση του Τολστόι να ερμηνεύσει τα ανθρώπινα πάθη. Το ερώτημα, σήμερα, είναι αν υπάρχουν τρόποι πρόσληψης των μηνυμάτων αυτών.

• Οι άνθρωποι διαμορφώνουν τις εποχές ή το αντίστροφο;

Νομίζω, ισχύουν και τα δύο. Είναι μια διαλεκτική σχέση. Οι άνθρωποι σίγουρα σμιλεύουν την προσωπικότητά τους με βάση τα κοινωνικά ερεθίσματα που λαμβάνουν, αλλά η Ιστορία έχει αποδείξει πως και ο άνθρωπος μπορεί να άρει τις κατασκευές που τον περιβάλουν και να δημιουργήσει ένα νέο όραμα.

• «Ευτυχία δεν είναι να κάνεις πάντα αυτό που θέλεις, αλλά να θέλεις πάντα αυτό που κάνεις»

Με τι φράση αυτή ο Τολστόι πιστεύω προσπαθεί να καθησυχάσει τον άνθρωπο σε σχέση με τις επιθυμίες που του φυτεύει στην ψυχή η κοινωνία, χωρίς να του παρέχει και τα μέσα να τις ικανοποιήσει. Για αυτό αντιστρέφει το σχήμα. Για να πολεμήσει την ανθρώπινη δυστυχία.

• «Ελεύθερα πνεύματα είναι εκείνοι που είναι πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν το μυαλό τους χωρίς προκατάληψη και χωρίς να φοβούνται να καταλάβουν πράγματα που έρχονται σε σύγκρουση με τα δικά τους έθιμα, προνόμια ή πεποιθήσεις.» Αυτό δεν μοιάζει απόλυτα σημερινό;

Γενικά είσαι ελεύθερο πνεύμα όταν καταλαβαίνεις ότι η δική σου πραγματικότητα δεν είναι η μόνη. Και αυτό το συμπέρασμα δεν το φοβάσαι, δεν σε θυμώνει. Αλλά σε παρηγορεί και σε ωριμάζει. Συμφωνώ, είναι πολύ επίκαιρη ρήση αυτή. Αλλά και διαχρονική. Είναι παράδοξο -γιατί σήμερα ξέρουμε περισσότερο από ποτέ ότι ο κόσμος αποτελείται από άπειρες ταυτόχρονες πραγματικότητες- αλλά δεν ξέρω να σας πω που να ψάξουμε για ελεύθερα πνεύματα. Αν, ωστόσο, μπορούσα να δώσω ένα παράδειγμα ζωής πάνω σε αυτό μου με ρωτάτε, αυτό θα ήταν του Γκάντι. Ο οποίος επηρεάστηκε άλλωστε σε πολύ μεγάλο βαθμό από τον Λέοντα Τολστόι.

• Τι ετοιμάζεις μετά;

Στις 14 Φεβρουάριου 2020 κάνει πρεμιέρα στο Θέατρο Αλκυονίς, η διασκευή για το θέατρο που γράφουμε αυτό το διάστημα με τον Άρη Ασπρούλη του μυθιστορήματος της Τζέην Όστεν «Περηφάνια και Προκατάληψη». Πρωταγωνιστούν η Ευγενία Δημητροπούλου και ο Δημήτρης Μοθωναίος. Και η δραματολογική μας σύμβουλος είναι η Μαριλένα Παναγιωτοπούλου. Αυτή είναι η επόμενη σκηνοθεσία μου και νιώθω μεγάλη τιμή για την επιλογή των “Θεατρικών Σκηνών” να μου αναθέσουν το ανέβασμα ενός πολύ αγαπημένου μου έργου, στη νέα τους θεατρική στέγη.

Πληροφορίες

ΛΕΩΝ ΤΟΛΣΤΟΙ
ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ

Δημοτικό Θέατρο Πειραιά
Λεωφ. Ηρ. Πολυτεχνείου 32, Πειραιάς

Πρεμιέρα 18 Νοεμβρίου 2019

Σκηνοθεσία Ιόλη Ανδρεάδη

Παραστάσεις κάθε Δευτέρα & Τρίτη στις 20.00

Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά παρουσιάζει το έπος του Λέοντος Τολστόι «Πόλεμος και Ειρήνη» σε σκηνοθεσία Ιόλης Ανδρεάδη. 150 χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση (1869), αλλά και 200 χρόνια από την καταληκτική ημερομηνία των γεγονότων που διαδραματίζονται στις σελίδες του, ζωντανεύει επί σκηνής το σημαντικότερο μυθιστόρημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

Με όχημα τα γεγονότα που έλαβαν χώρα επί ρωσικού εδάφους μεταξύ 1805 και 1820 και έχουν ως επίκεντρο την επίδραση της γαλλικής εισβολής στην Τσαρική Ρωσία, ο  Τολστόι πραγματοποιεί μια οικουμενική σκιαγράφηση της ανθρώπινης ψυχής.

Φέρνοντας στο προσκήνιο τα πάθη της ρωσικής αριστοκρατίας την εποχή της Ναπολεόντειας κυριαρχίας φωτίζει με κάθε λεπτομέρεια το πέρασμα των ανθρώπων από τη φρίκη του πολέμου στη θαλπωρή της ειρήνης και από το φως του έρωτα στο σκοτάδι και την αποδοχή του θανάτου. Για να εξυμνήσει, συγκινημένος, τη γενναιότητα, την ομορφιά, τη δύναμη ψυχής, τη στρατηγική ευφυΐα και το υψηλό φρόνημα ενός ολόκληρου λαού.

Μετάφραση από τα αγγλικά - Σκηνοθεσία - Κίνηση: Ιόλη Ανδρεάδη
Θεατρική Διασκευή: Ιόλη Ανδρεάδη & Άρης Ασπρούλης
Σκηνογραφία - Κοστούμια: Δήμητρα Λιάκουρα
Πρωτότυπη Μουσική Σύνθεση: Γιάννης Χριστοφίδης
Στο ρόλο του Λέοντος Τολστόι και του Στρατηγού Κουτούζωφ ο Κώστας Καζάκος. Πρωταγωνιστούν αλφαβητικά: Γεράσιμος Γεννατάς, Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, Τζένη Κόλλια, Νεφέλη Κουρή, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Κώστας Νικούλι, Ρούλα Πατεράκη και Βασιλική Τρουφάκου. Παίζουν ακόμη οι Ανδρέας Κανελλόπουλος και Εστέλλα Κοπάνου.

 

Δείτε όλη τη συνεντευξη εδω : https://m.tvxs.gr/mo/i/304882/f/news/theatro/i-ioli-andreadi-milaei-gia-pneymatiko-tis-katafygio.html?fbclid=IwAR3ul-DlZ7VILINEy4-XEUWQhQyUDuZ_3cROWe1czremmIDP0ZHeWc4YNcw