Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, έργο του σπουδαίου Δημοτικού Μηχανικού και μετέπειτα καθηγητή του Πολυτεχνείου, Ιωάννη Λαζαρίμου, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα τοπόσημα της πόλης και αρχιτεκτονικά μνημεία της χώρας. Η απόφαση της κατασκευής του το 1882, εν μέσω οικονομικής κρίσης, πυροδότησε σωρεία αντιδράσεων, αφού το καταρχήν ποσό των 200.000 δρχ. που απαιτούσε, αντιπροσώπευε περίπου τα δύο τρίτα του προϋπολογισμού που προοριζόταν για τα δημοτικά έργα. Όταν το έργο θα ολοκληρωθεί, το συνολικό κόστος του θα έχει ξεπεράσει τις 900.000 δρχ..

Ο Πειραιάς είχε ανάγκη από αυτό το ναό της Τέχνης για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Πρωτίστως για να φιλοξενήσει τις διάφορες εκφάνσεις της τέχνης, κυρίως όμως για να δείξει την οικονομική ακμή της πόλης, που οφειλόταν στην βιομηχανία, το εμπόριο και τη ναυτιλία. Επιθυμούσε όμως και να τονίσει την υπεροχή του έναντι των ανταγωνιστριών πόλεων της Ερμούπολης, της Πάτρας και γιατί όχι ακόμη και της ίδιας της πρωτεύουσας Αθήνας. Το Δημοτικό Θέατρο παράλληλα προσέφερε την ευκαιρία στις συζύγους και τις θυγατέρες της διαμορφούμενης αστικής τάξης της πόλης, με αφορμή τις διάφορες χοροεσπερίδες και κοινωνικές συναθροίσεις, να επιδείξουν στο υπέροχο Φουαγιέ του πρώτου ορόφου, τα ακριβά τους φορέματα, συχνά προερχόμενα ακόμη και από το Παρίσι.

Το μεγαλοπρεπές οικοδόμημα, με το ναόσχημο πρόπυλο, κατά τη διάρκεια της μακράς ζωής του, υπήρξε σιωπηλός μάρτυρας σημαντικών στιγμών της ιστορίας της χώρας, όπως τον αποκλεισμό του Πειραιά το 1916, την έλευση των Μικρασιατών προσφύγων το 1922, τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Βομβαρδισμό της πόλης από τους συμμάχους στις 11 Ιανουαρίου 1944, την απελευθέρωση, τη δικτατορία και τόσων άλλων.

Στο Δημοτικό Θέατρο στεγάστηκαν κατά καιρούς πολλές υπηρεσίες της Διεύθυνσης Πολιτισμού του Δήμου Πειραιά, όπως η Δημοτική Βιβλιοθήκη από την ίδρυσή της το 1927, έως το τέλος της δεκαετίας του 1970, το Ιστορικό Αρχείο από το 1986 έως το 2003 αλλά και η Δημοτική Πινακοθήκη, την ίδια περίπου περίοδο.

Η τελευταία ανακαίνιση του κτηρίου εκ βάθρων, η οποία έγινε με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού και ολοκληρώθηκε το 2013, του προσέδωσε τη χαμένη του λάμψη και αίγλη. Ταυτόχρονα όμως αποτέλεσε μια πρόκληση για τον Δήμο Πειραιά να επαναπροσδιορίσει το όραμά του για τον ίδιο τον πολιτισμό, αναδεικνύοντας το Δημοτικό Θέατρο ως ένα από τα σημαντικά θέατρα της χώρας.

 

Ευαγγελία Μπαφούνη

Δρ. Ιστορίας

Διευθύντρια Πολιτισμού Δήμου Πειραιά